W czasie zimy często występują duże wahania temperatury między dniem a nocą. Przy słonecznej pogodzie w ciągu dnia pnie drzew owocowych oraz ich grube konary silnie się nagrzewają (zwłaszcza te od strony południowej). W rezultacie puszczają soki, miazga pod korą wypełnia się wodą. Nocą, gdy temperatura gwałtownie spada (poniżej 0oC) zwłaszcza w okresie zimowym i przedwiośnia to woda zawarta w żywej korze zamarza. Ten proces prowadzi do powiększenia jej objętości i w konsekwencji pęknięcia kory.
Bielenie pni ogranicza nagrzewanie drzew od promieni słońca, dzięki czemu zapobiega przedwczesnemu rozpoczęciu wegetacji w czasie łagodnej zimy.W wyniku znacznych zmian temperatury między dniem a nocą, zwłaszcza zimą lub na przedwiośniu, można zauważyć pionowe pęknięcia kory i rany zgorzelinowe na pniach i konarach drzew. Te uszkodzenia otwierają drzewo na działanie szkodliwych bakterii oraz zarodników grzybów, co prowadzi do występowania chorób drzew i, w rezultacie, ich obumierania.
W czasie silnych i nagłych spadków temperatury zdarza się, że pęka pień drzewa. Pęknięciom często towarzyszy głośny huk – stąd powiedzenie „trzaskające mrozy".
Zabieg bielenia należy wykonać przed nastaniem mrozów na początku zimy (w grudniu), a jeśli nie zdążyliśmy tego zrobić to terminem ostatecznym jest styczeń i luty, kiedy to wahania temperatury między dniem a nocą sa największe.
Do malowania – bielenia wykorzystuje się mleko wapienne. Przygotowujemy je mieszając 2 kg wapna z 10 l wody. Biały kolor mieszaniny do bielenia naniesiony na pnie i grube konary drzew odbija światło słoneczne i kora tak mocno się nie nagrzewa.
Bielenie należy wykonać w dzień z dodatnią temperaturą, bez opadów deszczu, śniegu i wiatru. Do bielenia najlepszy jest szeroki pędzel z miękkim włosiem. Starannie malujemy pnie i w miarę możliwości również rozwidlenia najniższych, głównych konarów.
Anna Cieszyńska
PODR Boguchwała