Zioła jednoroczne |
Bazylia, cząber, ogórecznik, koper, nasturcja, majeranek, gorczyca, kolendra, len, mak, anyż, nagietek lekarski |
Zioła dwuletnie |
Kminek, wiesiołek dwuletni, dziewanna drobnokwiatowa |
Zioła wieloletnie |
Melisa, mięta pieprzowa, lawenda, lubczyk, szałwia, tymianek, bylica piołun, rozmaryn, rumianek, chrzan, hyzop, arcydzięgiel |
Większość ziół najlepiej rośnie na glebie lekkiej dość przepuszczalnej, zasadowej i niezbyt zasobnej. Zioła należy wysiewać wiosną najczęściej wprost na rabatę. Ziemię rozdrabniamy tak, aby miała strukturę gruzełkowatą, odpowiednią do zasiewu. Zioła sadzone najlepiej komponować w grupach od trzech do pięciu sztuk. Na pokrój ziół bardzo dobrze wpływa regularne uszczykiwanie liści i końcówek gałązek. Niektóre zioła są bardzo żywotne i szybko się rozrastają, zabierając miejsce posadzonym obok roślinom. Bardzo ekspansywna jest mięta, która tworzy silne i długie rozłogi, a także lebiodka, rumianek i szałwia. Większość ziół najlepiej rośnie w słonecznych i zacisznych, osłoniętych od wiatru miejscach – przy południowych ścianach budynków lub przy ogrodzeniu. Takie wygrzane w słońcu rośliny wydzielają więcej olejków eterycznych i innych związków chemicznych decydujących o aromacie. Najwięcej słońca potrzebują zioła pochodzące z cieplejszych rejonów świata: bazylia, biedrzeniec anyż, estragon, czarnuszka, hyzop, lawenda, majeranek, szałwia i tymianek. Istnieją jednak i takie zioła, które doskonale czują się w półcieniu, a nawet między drzewami, na przykład: barwinek, konwalia, lubczyk, mięta, miodunka i przywrotnik.
Roślinom należy zapewnić regularnie podlewanie w okresach suchych. Niektóre zioła dobrze znoszą suszę i mogą rosnąć nawet w piaszczystej glebie, należy do nich chaber, dziewanna, dziurawiec, fiołek trójbarwny, hyzop, kocanka piaskowa, krwawnik pospolity, lawenda, lebiodka, macierzanka, tymianek, wiesiołek dwuletni.
Znajomość allelopatii ziół pozwoli na posadzenie obok siebie roślin, które będą wpływać na siebie korzystnie – stymulując wzrost czy odstraszając szkodniki. Dogłębna wiedza na ten temat pozwoli uniknąć niekorzystnych połączeń roślin, które nie będą szkodzić sobie nawzajem. Sporządzone z nich wywary, napary czy roztwory ziołowe mogą być naturalnymi środkami ochrony roślin.
Odstraszające działanie ziół na szkodniki |
|
Szkodnik |
Zioła |
nicienie |
Aksamitka, nagietek |
drutowce |
Gorczyca biała, gryka |
pędraki |
Bylica piołun |
ślimaki |
Bylica piołun |
rojnice |
Wrotycz pospolity |
Mszyce, mrówki |
Anyż, czosnek, mięta pieprzowa, nasturcja, wrotycz pospolity, kolendra, tymianek |
Bielinek kapustnik |
Bylica piołun, tymianek |
Połyśnica marchwianka |
Bylica piołun, kolendra, rozmaryn, szałwia |
Stonka ziemniaczana |
Chrzan, fasola, bez, konopie |
myszy |
Mięta pieprzowa |
Znaczenie ziół w nawożeniu i ochronie roślin |
||
Zioła |
Nawożenie |
Ochrona |
Pokrzywa |
Gnojówka roślinna |
Roztwory do oprysku w celu uodpornienia roślin przed chorobami bakteryjnymi |
skrzyp |
|
Wywar na choroby grzybowe |
żywokost |
Gnojówka roślinna z liści |
|
rumianek |
Napar do wzmocnienia roślin i zaprawiania nasion |
Idealny sąsiad dla kapustnych, selera i pora |
hyzop |
|
Odstrasza gąsienice, mszyce i ślimaki |
Bylica piołun |
|
Wyciąg wodny do zwalczania przędziorków, mszyc i mrówek |
szałwia |
|
Odstrasza mszyce i ślimaki |
Tymianek |
|
Odstrasza gąsienice bielinka kapustnika i mszyce |
Lubczyk |
|
Hamuje ataki szkodników |
Nasturcja |
|
Przy drzewach owocowych zatrzymuje bawełnicę korówkę, odstrasza gąsienice, ślimaki, mrówki |
Mięta |
|
Odstrasza szkodniki marchwi, czosnku, pomidorów i kapusty, zniechęci pędraki. |
Opracowała na podstawie lit.: Paulina Banaś
PZDR Strzyżów