UWARUNKOWANIA PRAWNE PROWADZENIA AGROTURYSTYKI I TURYSTYKI WIEJSKIEJ

Rejestracja działalności agroturystycznej

1. Rejestracja w urzędzie miasta lub gminy, na terenie której świadczone będą usługi hotelarskie w ramach agroturystyki

Działalność agroturystyczna oferująca usługi wynajmowania przez rolników pokoi, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów nie podlega rejestracji jako działalność gospodarcza. Natomiast rolnik ma obowiązek zgłoszenia obiektu do prowadzonej w gminie ewidencji innych obiektów, w których świadczone są usługi hotelarskie. Usługi hotelarskie to krótkotrwałe, ogólnie dostępne wynajmowanie domów, mieszkań, pokoi, miejsc noclegowych, a także miejsc na ustawienie namiotów lub przyczep samochodowych oraz świadczenie, w obrębie obiektu, usług z tym związanych. Obiekty te muszą spełniać wymagania co do wielkości obiektu, jego wyposażenia oraz zakresu świadczonych usług, wymagania sanitarne, przeciwpożarowe, budowlane. Minimalne wymagania zawarte są w załączniku nr 7 do Rozporządzenia ministra gospodarki i pracy z dnia 19 sierpnia 2004 r. w sprawie obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie.

2. Rejestracja we właściwym terenowo ze względu na miejsce prowadzenia działalności państwowego powiatowego inspektora sanitarnego

Każdy podmiot prowadzący działalność w zakresie żywienia gości w obrębie gospodarstwa agroturystycznego zobowiązany jest złożyć do terenowo właściwego Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego wniosek o dokonanie wpisu do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej (podstawa prawna: art. 61-67 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia).

Formy opodatkowania działalności agroturystycznej

Działalność agroturystyczna, podobnie jak inne rodzaje działalności gospodarczej, podlega co do zasady opodatkowaniu. Jednak w pewnych sytuacjach może podlegać zwolnieniom podatkowym lub preferencyjnym formom opodatkowania.

Według ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoba wynajmująca pokoje może skorzystać ze zwolnienia przedmiotowego, które przysługuje po spełnieniu pięciu warunków:

1. wynajem musi dotyczyć pokoi gościnnych znajdujących się wyłącznie w budynkach mieszkalnych;
2. budynki mieszkalne, w których pokoje przeznaczone są na wynajem, położone są na terenie wiejskim; 
3. budynki mieszkalne, w których wynajmowane są pokoje należą do gospodarstwa rolnego;
4. przedmiotem usług jest najem pokoi osobom przebywającym na wypoczynku oraz świadczenie wyżywienia tym osobom;
5. liczba wynajmowanych pokoi nie może przekraczać pięciu.

Zwolnienie obejmuje nie tylko rolników, ale również podatników posiadających gospodarstwa rolne i korzystających z nich sporadycznie, np. dla celów rekreacyjnych.

1. Podatek dochodowy od osób fizycznych w działalności agroturystycznej

1. opodatkowanie na zasadach ogólnych

Zasady opodatkowania na zasadach ogólnych wynikają z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W tym przypadku podatek dochodowy opłaca się od faktycznie osiągniętego dochodu.

Podstawą opodatkowania jest dochód. Stawka opodatkowania wynosi 12% oraz 32% od nadwyżki dochodu ponad kwotę 120 tys. zł. Kwota wolna od podatku wynosi 30 tys. zł. Od tej kwoty wylicza się kwotę zmniejszającą podatek: 30 tys. zł x 12% = 3600 zł.

2. ryczałt

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jest uproszczoną formą opodatkowania działalności gospodarczej. Zryczałtowany sposób opłacania podatku dochodowego możliwy na podstawie ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne dopuszcza opodatkowanie w tej formie także świadczenie niektórych usług agroturystycznych. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to forma opodatkowania, dla której podstawą obliczenia podatku jest przychód z prowadzonej działalności, oznacza to, że podatnik nie może żadnych wydatków ująć jako kosztów uzyskania przychodów. Stawki ryczałtu ewidencjonowanego zależą od rodzaju prowadzonej działalności i wynoszą od 2% do nawet 17%.

Karta podatkowa jest zryczałtowaną formą opłacania podatku polegającą na comiesięcznym wpłacaniu przez podatnika stałej kwoty, niezależnie od wysokości osiągniętego przychodu. Jest to najprostszy sposób rozliczenia przeznaczony dla niewielkich zakładów usługowych, wytwórczo-usługowych i handlowych. Podatnicy prowadzący działalność opodatkowaną w formie karty podatkowej są zwolnieni od obowiązku prowadzenia ksiąg, składania zeznań podatkowych oraz wpłacania zaliczek na podatek dochodowy. Naczelnik urzędu skarbowego, wydaje decyzję ustalającą wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej, odrębnie na każdy rok podatkowy. Ta forma opodatkowania przychodów może dotyczyć tylko tych usług wynajmu miejsc noclegowych, które polegają na wynajmie pokoi gościnnych i domów turystycznych (w tym wydawanie posiłków), jeżeli łączna liczba pokoi nie przekracza 12.

Stawki karty podatkowej na 2023 r. zostały podane w obwieszczeniu Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 9 listopada 2022 r. w sprawie stawek karty podatkowej i kwoty, do której można wykonywać świadczenia przy prowadzeniu niektórych usług, z wyjątkiem świadczeń dla ludności, oraz kwartalnych stawek ryczałtu od przychodów proboszczów i wikariuszy, obowiązujących w 2023 r. (poz.1127).

Dotyczy między innymi usług:

Powyższe stawki dotyczą działalności przy zatrudnieniu nie więcej niż 2 pracowników lub 2 pełnoletnich członków rodziny, nie wyłączając małżonka.

2. Podatek od towarów i usług

Wynajmowanie przez rolników pokoi, połączone z wydawaniem posiłków domowych oraz świadczeniem innych usług związanych z pobytem turystów podlega opodatkowaniu podatkiem VAT według stawki 8%.

Jeżeli działalność będzie prowadzona na niewielką skalę, to obowiązuje zwolnienie z podatku VAT. Jednak nie ma tu znaczenia liczba wynajmowanych pokoi i liczba przyjmowanych gości, ale wysokość uzyskanych w ciągu roku wpływów ze sprzedaży towarów oraz usług. Zwolnienie przysługuje podatnikom, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł, w takim przypadku właściciele gospodarstw agroturystycznych powinny prowadzić dzienną ewidencję sprzedaży.

Osoby rozpoczynające działalność nie muszą więc rejestrować się jako VAT-owcy do momentu przekroczenia limitu przychodu, liczonego proporcjonalnie do okresu działalności. Pamiętać jednak trzeba, że przychód, w przypadku prowadzenia różnych działalności, jest sumowany. Rolnik, który świadczy usługi agroturystyczne i dodatkowo w ramach działalności gospodarczej prowadzi np. usługi transportowe musi sumować dla celów VAT przychody ze wszystkich tych źródeł.

Jeżeli oprócz zakwaterowania i wydawania posiłków, świadczone są usługi, które nie są wliczone w cenę noclegu, opodatkowane są one stawką właściwą dla tych usług.

3. Podatek od nieruchomości

Podatek ten jest opłacany na podstawie art. 20 ust. 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1452 i 1512). Jest to powszechny podatek płacony przez posiadaczy gruntów, budynków i budowli ustalany co do wysokości przez rady gmin, zróżnicowany w zależności od sposobu wykorzystania gruntu lub budynku oraz od wartości budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.

W 2023 r. roczna maksymalna stawka za 1m² powierzchni wynosi:

• dla budynków mieszkalnych – 1,00 zł,

• dla budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz od budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej – 28,78 zł,

• gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, bez względu na sposób zakwalifikowania w ewidencji gruntów i budynków – 1,16 zł.

Obwieszczenie Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2022 r. w sprawie górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych na rok 2023 (M.P. poz. 731).

Obowiązki kwaterodawcy świadczącego żywienie turystów

Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia gospodarstwo agroturystyczne, które przygotowuje posiłki gościom, tzn. zajmuje się produkcją żywności, jest zakładem żywienia zbiorowego. Gospodarstwa agroturystyczne świadczące usługi żywieniowe mają obowiązek zgłoszenia wniosku o wpis do rejestru zakładów działających w branży spożywczej prowadzonego przez państwowego powiatowego inspektora sanitarnego najpóźniej na 14 dni przed rozpoczęciem działalności, natomiast nie jest dla nich wymagane uzyskanie zgody i zatwierdzenia zakładu.

                W gospodarstwie agroturystycznym świadczącym usługi żywieniowe muszą być przestrzegane zasady Dobrej Praktyki Higienicznej GHP i zasady Dobrej Praktyki Produkcyjnej GMP dostosowane do specyfiki przygotowywania domowych posiłków i przetworów – czyli „elastyczne” podejście do systemu HACCP.

Oprac. Ludmiła Chmielowska
Dział Rozwoju Obszarów Wiejskich
PODR Boguchwała

Literatura:

- Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców
- Rozporządzenie (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych
- Rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 19 sierpnia 2004 r. w sprawie obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie
- Obwieszczenie Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2022r. w sprawie górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych na rok 2023 (M.P. poz. 731).
- Obwieszczenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 9 listopada 2022 r. w sprawie stawek karty podatkowej i kwoty, do której można wykonywać świadczenia przy prowadzeniu niektórych usług, z wyjątkiem świadczeń dla ludności, oraz kwartalnych stawek ryczałtu od przychodów proboszczów i wikariuszy, obowiązujących w 2023 r. (poz. 1127).

- www.biznes.gov.pl