Soja coraz częściej pojawia się na naszych polach, i dobrze, jest bowiem bardzo cenną rośliną w zmianowaniach, szczególnie w tych ze znaczącą przewagą zbóż. Uprawa tego gatunku pomaga odbudować strukturę gleby, poprawić w niej zarówno zawartość próchnicy, jak i jej stan fitosanitarny.
Przełom września i października to okres zbioru tego gatunku dlatego też poniżej kilka istotnych informacji na temat jego właściwego przeprowadzania.
Odmiany
Uprawiane w Polsce odmiany soi należące do bardzo wczesnych i wczesnych dojrzewają w zależności od regionu zazwyczaj we wrześniu, a odmiany późne i bardzo późne w pierwszej dekadzie października.
Optymalny termin zbioru soi jest zależny przede wszystkim od lokalizacji gospodarstwa i warunków pogodowych w okresie dojrzewania nasion w strąkach.
Kiedy przystąpić do zbioru?
Dojrzewanie roślin soi rozpoczyna się od żółknięcia liści, które z czasem zasychają i opadają. Na polu pozostają jedynie łodygi ze strąkami, które w czasie dojrzewania brązowieją, a nasiona nabierają kulistego kształtu. Nasiona soi gotowe do zbioru są twarde i trudno je rozpołowić. Przybierają wówczas kolor charakterystyczny dla danej odmiany, a znaczek na okrywie nasiennej staje się czarny. Dojrzałe do zbioru nasiona w czasie potrząsania strąków „szeleszczą” w charakterystyczny sposób.
Jak zbierać?
Zbiór soi przeprowadza się jednofazowo kombajnem przy wilgotności ok. 15%. Taka wilgotność pozwala zmniejszyć ryzyko mechanicznego uszkadzania nasion podczas omłotu (m.in. połówkowania, pękania okrywy nasiennej czy rozrywania zarodków, co ma szczególne znaczenie na plantacjach nasiennych soi).
Problemem przy zbiorze soi może być niskie osadzenie dolnych strąków, co powoduje straty nasion. Dlatego, aby uniknąć przecinania dolnych strąków i pozostawiania ich na polu, należy aparat tnący kombajnu ustawić możliwie najniżej. Obecnie dostępne są na rynku specjalne hedery do zbioru soi z elastycznym przyrządem tnącym oraz o innym kącie koszenia roślin, co umożliwia zbieranie wszystkich strąków.
Nasiona zebrane o większej wilgotności należy dosuszyć do 12%, aby zmniejszyć straty podczas przechowywania.
Oprac. na podst. lit.:
Katarzyna Sitek
PODR Boguchwała
